Ostatnio znalazłem dwie ciekawe pod względem konstrukcji serie parowóz: ML 2/2 i PtL 2/2, obie używane
przez K.Bay.Sts.B.
Cechy wspólne:
Parowozy te były przystosowane do jednoosobowej obsługi, gdy na początku XX wieku standardem była obsługa trójosobowa. Węgiel był dostarczany do paleniska dzięki sile grawitacji - zob. przekrój parowozu (PtL2/2): http://de.wikipedia.org/wiki/Datei:Bayerische_PtL_Funktionsquerschnitt.JPG
Z budki parowozu można było przejść do wagonu podczas biegu pociągu, niezależnie od tego czy parowóz był ustawiony przodem czy tyłem do wagonów. Układ osi: B. Maszyna parowa dwycylindrowa, na parę przegrzaną.
Opis serii ML2/2 (źródło: http://de.wikipedia.org/wiki/Bayerische_ML_2/2 )
Parowozy ML2/2 były produkowane przez fabrykę Maffei, miały maszynę parową zamontowaną między osiami (zob. zdjęcie w zalinkowanym artykule). Osie były wykorbione i połączone wewnętrznie umieszczonymi wiązarami. Fabryka Maffei wyprodukowała 24 parowozy tej serii - 3 sztuki w 1906 i 21 sztuk w 1908.
Parowozy te były bardziej skomplikowanie niż inne dwucylindrowe parowozy, jednak miały na tyle dobre właściwości biegowe, że zbudowano parowe wagony motorowe serii MCCi korzystając z rozwiązań zastosowanych w parowozach serii ML 2/2 - podwozia wraz z napędem i kotła. W 1922 trzy ML2/2 zostały kupione przez fabrykę cegieł w Martredwitz, pozostałe z powodu wymagającego troskliwej obsługi systemu napędowego skasowano do 1924.
Oprócz parowozów produkcji Maffei, MÁVAG wyprodukował 2 parowozy na licencji. Miały one prędkość maksymalną określoną na 60km/h. Otrzymały numery MII 10101 i MII 10102, w roku 1911 zostały im przypisana nowa seria MÁV: 12. Brak danych jak długo były używane
Opis serii PtL2/2 (za: http://de.wikipedia.org/wiki/Bayerische_PtL_2/2 )
Parowozy PtL2/2 (zwane "Glaskasten" czyli szklana skrzynia) były produkowane przez fabrykę Krauss. W przeciwieństwie do ML2/2 miały bardziej konwencjonalny napęd. Cylindry napędzały ślepą oś umieszczoną pomiędzy osiami napędowymi z którymi była połączona wiązarami. Istniały następujące warianty tego parowozu:
Bauart 1905 (3 szt.)
Bauart 1906 (3 szt.) - powiększona średnica cylindrów z 285mm do 305mm
oba powyższe miały napęd umieszczony wewnętrznie, co utrudniało obsługę. Z tego powodu wszystkie parowozy skasowano w 1923. Następne miały już cylindry umieszczone na zewnątrz:
Bauart 1908 (29 szt.) - zmienione miejsce zbiornika na wodę, teraz znajdował się wewnątrz ostoi
parowozu (tam gdzie wcześniej napęd), dodatkowo wyprodukowano 3 szt. dla kolei pruskich na których otrzymały serię T2
Baurat 1911 (13 szt.) - bez osi ślepej, napęd przekazywany bezpośrednio na oś tylną, rozstaw osi skrócono z 3200mm do 2700mm. Parowozy te były również krótsze i lżejsze
Deutsche Reichsbahn przejęło 22 parowozy, z tego 9 wersji Baurt 1908. Wszystkie otrzymały serię 98.3
Losy tych parowozów:
Deutschen Bundesbahn skasowała większość z tych parowozów które do niej trafiły w latach 50-tych.
98 304 po II wojnie światowej trafił na koleje austriackie, używano go jako ÖBB 688.01, skasowany w 1959.
98 307 był używany aż do 1963 na linii kolejowej Spalt-Georgensgmünd. Parowóz ten został zachowany i jest obecnie wystawiany w muzeum Neuenmarkt-Wirsberg (niezdolny do jazdy)
PtL 2/2 numer 4515 od 1925 znajduje się w zbiorach Verkehrsmuseum Nürnberg. W 2005 uległ uszkodzeniu na skutek pożaru w Bw Nürnberg Hbf. Oczekuje na odbudowę.
98 321 został przebudowany w 1947 przez firmę Krupp, po przebudowie palenisko było obsługowanie ręcznie. Zmodyfikowano również budkę maszynisty. Ostatecznie parowóz sprzedano na złom w 1956.
Co myślicie o tych parowozach? Pomysłowe czy raczej przekombinowane?
MAV 12 (węgierska wersja licencyjna ML2/2) mogła rozwijać 60km/h co według mnie jest bardzo dobrym wynikem dla parowozu z układem osi B i średnicą kół napędowych 990mm.
Czy wiecie może jak te parowozy były postrzegane przez maszynistów?
Znacie jakieś parowozy gdzie zastosowano podobne rozwiązania - węgiel dostarczany do paleniska dzięki sile grawitacji lub maszynę parową pomiędzy osiami wiązanymi?
Mam jeszcze wątpliwość co do informacji w tabelce dot. Bauart 1905 umieszczonej w: http://de.wikipedia.org/wiki/Bayerische_PtL_2/2
Bauart jest Bh2t, ale podano średnice dla cylindra wysoko (305mm) i niskoprężnego (365mm), więc Bauart 1905 jest w końcu Bh2t czy Bh2vt?
