Naprawa główna
Naprawa główna parowozów zawsze była wykonywana w ZNTK, którym lokomotywownie przekazywały parowozy zgodnie z opracowanym na dany kwartał planem napraw. W dzisiejszych czasach naprawy główne parowozów muzealnych są wykonywane dorywczo, niekoniecznie przez ZNTK, ale też przez lokomtywownie, np. w Gnieźnie.
Umieszczenie parowozu w planie napraw głównych było poprzedzane przez sprawdzenie jego stanu i określenie zakresu prac, które trzeba wykonać, a także określenie ilości i rodzaju materiałów potrzebnych do naprawy. Wszystko to miało na celu skrócenie czasu postoju parowozu w oczekiwaniu na owe materiały.
Podstawowym celem naprawy głównej jest doprowadzenie parowozu do stanu jak najbardziej zbliżonego do stanu nowego parowozu i zapewniającego jego pracę do następnej naprawy głównej bez konieczności dokonywania większych napraw. Postój parowozu w naprawie głównej w czasach normalnej eksploatacji trakcji parowej wynosił ok. 50 dni. Oczywiście czas postoju parowozu w naprawie głównej mozna było znacznie skrócić zastępując naprawę części ich wymianą na nowe lub wymontowane z innego parowozu tego samego typu. Czasami posuwano się nawet do wymiany całego kotła.
Po zakończeniu NG parowóz odbywał 2 jazdy próbne: luzem i z pociągiem. Następnie był przyjmowany przez służbę trakcji i przekazany do parowozowni.
Przebieg naprawy głównej
W wielkim skrócie mozna napisać że NG sprowadza się do rozebrania parowozu na części, wymiany lub naprawy częściu zużytych lub uszkodzonych i ponownego montażu parowozu. A dokładniej, przebieg NG wygląda następująco:
- Rewizja wewnętrzna kotła.
- zdjęcie kotła z ostoi
- wymontowanie rur ogniowych, a w razie potrzeby też skrzyni ogniowej
- zdjęcie otuliny
- oczyszczenie ścian kotła
- zbadanie blach i ich połączeń
- wymiana zużytych części
- naprawa osprzętu kotła i wszystkich urządzeń związanych z jego pracą
- Próba wodna.
Polega na napełnieniu kotła wodą pod ciśnieniem o 5 atm. przewyższającym dopuszczalne ciśnienie podczas jego pracy. - Próba na gorąco
Polega na sprawdzeniu szczelności kotła i jego osprzętu oraz działania tegoż osprzętu. - Badanie i naprawa cylindrów parowozu i pozostałych części silnika parowego w poszukiwaniu pęknięć i innych uszkodzeń.
- Rewizja pozostałych części parowozu i tendra oraz urządzeń dodatkowych, zwłaszcza hamulców, w których wymienia się wszystkie zużyte części.
Naprawa średnia
Naprawy średnie, podobnie jak główne, były wykonywane w ZNTK. Postój parowozu w naprawie średniej trwał około 36 dni. Parowóz poddany NŚ powinien gwarantować bezawaryjną pracę do następnej takiej naprawy.
Przebieg naprawy średniej
- Rewizja zewnętrzna kotła
- dotyczy tych części zewnętrznych i wewnętrznych, które są dostępne bez demontażu kotła i przy częściowym zdjęciu otuliny
- oczyszczenie kotła z kamienia, sadzy i popiołu
- usunięcie wykrytych usterek
- uszczelnienie kotła
- Próba na gorąco. Jeśli zostały założone nowe ściany kotła lub łaty, to wykonuje się też próbę wodną.
- Dokładna naprawa części silnika i podwozia
- demontaż i dokładna naprawa zgodnie z obowiązującymi przepisami
- obtoczenie na nowo zestawów kołowych
Naprawy wykonywane w parowozowniach
Naprawy rewizyjne i przeglądy okresowe powinny zapewniać bezawaryjną pracę parowozu do następnej planowej naprawy. Ich plan powinien rozkładać naprawy równomiernie w ciąu roku, ale jednocześnie powinien uwzględniać okresy wzmożonego i osłabionego ruchu.
Naprawy rewizyjne
Naprawy rewizyjne były wykonywane w parowozowniach, na specjalnie przeznaczonych do tego celu stanowiskach, po podniesieniu parowozu na specjalnych dźwignikach, wytoczeniu spod niego zestawów kołowych i ustawieniu go na kozłach. Naprawa rewizyjna trwa około 9 dni i obejmuje:
- dokładne oczyszczenie i wymycie parowozu
- zbadanie części silnika i naprawę lub wymianę zużytych
- obtoczenie zestawów kołowych
- badanie stanu kotła, a zwłaszcza skrzyni ogniowej
- badanie i naprawę całego osprzętu parowozu, a w szczególnościu hamulców i zestawów kołowych
Przeglądy okresowe
Przeglądy okresowe wykonywane są podczas mycia kotła. Zabiegi, którym zostaje poddany parowóz podczas takiego przeglądu podaję odpowiednie przepisy.
Naprawy bieżące
Naprawy bieżące, międzypociągowe raczej nie powinny mieć miejsca. Nie są one planowane i są wykonywane po zgłoszeniu usterki przez drużynę parowozową lub po wykonaniu oględzin po wykonaniu kursu lub przed rozpoczęciem następnego.