Pod rusztem parowozu umieszczony jest popielnik, do którego spada żużel, popiół, niedopałki, a nawet węgiel jeśli ruszt nie jest do jego wielkości przystosowany.
Popielnik ma postać pojemnika zbudowanego ze znitowanych lub zespawanych blach i umocowany jest do wieńca stopowego stojaka. Z tyłu i z przodu posiada on klapy, których zadaniem jest regulowanie dopływu powietrza pod ruszt i do paleniska. W niektórych parowozach popielnik posiadał też klapy boczne, służące do tego samego celu. Otwieranie i zamykanie klap odbywało się z budki maszynisty, za pomocą specjalnych dźwigni. Otwory zamykane klapami były zabezpieczone siatką, której zadaniem było zapobieganie wypadaniu zawartości popielnika, co mogło prowadzić do pożarów.
Podczas jazdy otwiera się z reguły klapę przednią (w kierunku jazdy). Klapy boczne otwiera się w razie zwiększonego zapotrzebowania na powietrze w skrzyni ogniowej przy ograniczonym ciągu, np. na postoju.
Opróżnianie popielnika umożliwiały klapy dolne, po których otwarciu cała jego zawartość wysypywała się.
Oprócz tego w popielniku był również umieszczony zakrapiacz, mający postać rur z małymi otworami, przez które, po otwarciu odpowiedniego zaworu wypływała woda. Aby zminimalizować przwdopodobieństwo pożaru, częste używanie zakrapiacza było mocno zalecane.